Mindmap – Sơ đồ tư duy chắc chắn là thuật ngữ không quá xa lạ với chúng ta. Đây là một phương pháp tư duy hiệu quả, giúp bạn có thể tổng hợp và hệ thống kiến thức thông qua những hình vẽ trực quan, sinh động.
Chỉ cần một cây bút viết và một tờ giấy trắng, chúng ta có thể tự tạo cho mình một bản sơ đồ tư duy để ghi nhớ và nắm bản chất của mọi vấn đề. Tuy nhiên, thực sự chúng ta đã hiểu rõ thế nào là mind mapping? Công cụ nào để vẽ sơ đồ tư duy hiệu quả? Cách chúng ta vẽ mind map thông thường có thực sự đúng đắn?
Mindmap là gì?
Mindmap, hay còn gọi là sơ đồ tư duy, là một phương thức sử dụng sơ đồ hình vẽ để diễn đạt một hệ thống kiến thức, công việc, content, ý tưởng nhất định. Richard Felder, trong bài nghiên cứu về phương thức và mức độ hấp thụ kiến thức của mình đã chỉ ra rằng: “Chúng ta tiếp thu các kiến thức dưới dạng hình ảnh, sơ đồ trực quan nhanh hơn 60.000 lần so với những kiến thức dưới dạng chữ“. Điều đó cho thấy sức mạnh của hình ảnh tác động tới não bộ của chúng ta tới nhường nào.
Trong mindmap có hai yếu tố bao gồm:
+ Điểm trung tâm: Đây chính là ý tưởng lớn mà chúng ta đang tìm hiểu, nằm ở trung tâm sơ đồ tư duy. Đây chính là điểm nút, nơi các “nhánh” tỏa ra khắp nơi.
+ “Nhánh”: Chính là những đường thẳng nối điểm trung tâm tới những ý tưởng nhỏ hơn. Từ các nhánh lớn, người thiết lập bản đồ tư duy có thể trỏ ra những “nhánh” nhỏ hơn, làm rõ nội dung của các đường nhánh lớn.
Ngoài việc sử dụng chữ và các đường kẻ nối nhau trong mindmap, bạn hoàn toàn có thể sử dụng hình ảnh minh họa cho các đường nhánh và điểm nút trung tâm. Càng trực quan bao nhiêu, bản đồ tư duy của bạn lại càng trở nên hiệu quả và phát huy sức mạnh của nó lên bấy nhiêu.
Cách vẽ sơ đồ tư duy đầy sáng tạo và độc đáo
Lập sơ đồ tư duy là cách hiệu quả để ghi chú thông tin, ý tưởng. Sơ đồ tư duy không chỉ thể hiện các thông tin, mà còn giúp chúng ta nhận biết được cấu trúc tổng thể, mức độ quan trọng của những phần nội dung riêng lẻ và kết nối các ý tưởng với nhau.
Vẽ sơ đồ tư duy là cách thuận tiện nhất mà ai cũng có thể làm được. Tuy nhiên, để mang đến hiệu quả học tập, ghi nhớ thông tin tốt nhất thì khi vẽ sơ đồ tư duy bạn cần có những lưu ý:
1. Chuẩn bị các dụng cụ cần để vẽ sơ đồ tư duy
Sơ đồ tư duy là bản vẽ có màu sắc, hình ảnh phong phú, nên cần có những dụng cụ thiết yếu sau đây:
- Giấy (khổ lớn hoặc nhỏ tùy thuộc vào nội dung và mục đích ghi chép)
- Bút màu (nhiều màu), tốt nhất dùng bút dạ để tiện ghi chép và tô vẽ các nhánh, hình dạng
- Sách, tài liệu về nội dung, chủ đề cần làm sơ đồ tư duy
- Các phần mềm vẽ sơ đồ tư duy miễn phí MindMap
2. Hướng dẫn cách vẽ sơ đồ tư duy đơn giản mà sáng tạo
Cách vẽ sơ đồ tư duy của các vấn đề, các nội dung, các môn học,… sẽ có đôi chút khác nhau, tuy nhiên về cơ bản sẽ trải qua các bước dưới đây:
Bước 1: Xác định đề tài, chủ đề của sơ đồ tư duy
Viết hay vẽ chủ đề lớn ở vị trí trung tâm tờ giấy và vẽ vòng bao xung quanh. Sử dụng màu vẽ nổi bật đề tài, hình ảnh rõ nét hoặc nếu dạng từ khóa thì cô đọng, ngắn gọn, viết cỡ chữ lớn.
Bước 2: Vẽ các ý lớn phát triển từ chủ đề chính
Tìm kiếm các ý quan trọng từ chủ đề chính. Vẽ đường phân nhánh xuất phát từ chủ đề ở trung tâm nối với từng ý.
Bước 3: Phát triển sơ đồ tư duy bằng cách mở rộng các nhánh nội dung
Từ mỗi ý lớn, vẽ tiếp tục các đường nhánh tới các ý phụ bổ sung cho ý đó. Tiếp tục mở rộng các phân nhánh chi tiết cho các ý phụ đó. Phát triển chi tiết sơ đồ đến khi triển khai chi tiết nhất chủ đề. Lưu ý, các ý phát triển từ nhánh phải có nội dung chung hướng đến chủ đề chính của sơ đồ.
Bước 4: Vẽ thêm hình minh họa và hoàn thiện sơ đồ
Sau khi hoàn thành các nội dung và hình ảnh thể hiện ý tưởng của chủ đề chính, bạn cần thêm các màu sắc, hình vẽ minh họa để dễ hiểu, dễ ghi nhớ kiến thức. Các hình ảnh, cảm xúc,… tác động tốt đến não bộ giúp ta ghi nhớ lâu hơn.
Bên cạnh cách vẽ sơ đồ tư duy bằng tay, thì hiện nay có rất nhiều phần mềm hỗ trợ thiết kế sơ đồ tư duy. Bạn có thể vẽ sơ đồ trên Word, Photoshop hay các phần mềm Mindmap chuyên biệt,…
Top 5 phần mềm vẽ sơ đồ tư duy Miễn phí
Việc sử dụng sơ đồ tư duy vào trong công việc cũng như học tập đã dần trở nên phổ biến. Chính vì thế các phần mềm vẽ sơ đồ tư duy được ra đời nhằm hỗ trợ người dùng thao tác nhanh hơn, có nhiều lựa chọn hơn. Dưới đây là top phần mềm tạo sơ đồ tư duy miễn phí tốt nhất.
1. Edraw Mind Map – Phần Mềm Vẽ Sơ Đồ Tư Duy
Edraw Mind Map là phần mềm vẽ sơ đồ tư duy đa tính năng, giúp người dùng tạo, chia sẻ, lưu và in bản đồ tư duy một cách dễ dàng. Công cụ vẽ sơ đồ tư duy này đi kèm với một bộ sưu tập template và ví dụ phong phú để đơn giản hóa sơ đồ brainstorm, sơ đồ tư duy, timeline dự án, phân tích SWOT, sổ tay kế hoạch và bản đồ phác thảo.
Điểm cộng lớn nhất của phần mềm này là nó có giao diện giống với Microsoft Office và tương thích với các ứng dụng Microsoft, đồng thời hỗ trợ ghi chú, siêu liên kết và tệp đính kèm. Người dùng có thể dễ dàng thay đổi chủ đề, bố cục, kiểu kết nối của bản đồ tư duy, cũng như tùy chỉnh bản đồ tư duy với ảnh hoặc Clipart. Cụ thể, Edraw Mind Map cung cấp hơn 12 cấu trúc sơ đồ, hơn 33 chủ đề và hơn 700 Clipart. Tính linh hoạt và dễ sử dụng biến Edraw Mind Map trở thành ứng dụng vẽ sơ đồ tư duy phù hợp với tất cả mọi người và đáp ứng các nhu cầu khác nhau của mọi lĩnh vực.
Ưu điểm:
– Cung cấp hơn 12 cấu trúc sơ đồ, hơn 33 chủ đề và hơn 700 Clipart.
– Lưu và bảo vệ các tệp của bạn trên đám mây.
– Tải lên, sắp xếp và chỉnh sửa sơ đồ tư duy trong thời gian thực với những người khác.
– Dễ dàng xuất bản đồ tư duy sang các tệp khác như Office, PDF, tệp đồ họa và chia sẻ tác phẩm lên Facebook hay Twitter.
– Hỗ trợ thao tác kéo thả.
Nhược điểm:
– Quá nhiều tùy chọn chỉnh sửa có thể gây khó khăn cho một số người dùng.
2. Mindjet MindManager – Phần Mềm Vẽ Mindmap
Mindjet MindManager là một công cụ lập bản đồ tư duy dựa trên đám mây tuyệt vời, được thiết kế đẹp mắt cho phép bạn nắm bắt, phát triển và chia sẻ ý tưởng một cách trực quan. Với Mindjet MindManager, bạn có thể nhanh chóng thêm ý tưởng, đính kèm hình ảnh, video, tệp, liên kết hoặc phác thảo một concept bằng tính năng vẽ, đồng thời tùy chỉnh sơ đồ tư duy của bạn với thư viện biểu tượng và hình ảnh phong phú, thay đổi màu sắc và phông chữ, sử dụng chủ đề có sẵn hoặc tự tạo chủ đề tùy chỉnh.
Phần mềm vẽ sơ đồ tư duy trên máy tính bằng MindManager
Phần mềm có một số tính năng cộng tác hữu ích, giúp các thành viên trong nhóm chia sẻ ý tưởng và thảo luận với nhau như thêm thành viên, ủng hộ và phản đối ý tưởng, nhận xét và trò chuyện trong thời gian thực. Mindjet MindManager tích hợp với ứng dụng quản lý công việc MeisterTask, nơi bạn có thể biến bản đồ tư duy của mình thành một dự án, giao nhiệm vụ và phần mềm vẽ sơ đồ tư duy này cũng được tích hợp với các công cụ phổ biến như Microsoft Teams, GSuite, Confluence và Dropbox.
Ưu điểm:
– Thư viện template tích hợp sẵn thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau để lựa chọn.
– Hỗ trợ thao tác kéo thả để sắp xếp và tổ chức sơ đồ tư duy của bạn.
– Tích hợp với các sản phẩm của Microsoft: Word, Excel…
– Chia sẻ và cộng tác trưc tiếp.
– Hỗ trợ các phím tắt để lập sơ đồ tư duy nhanh chóng.
Nhược điểm:
– Chức năng biểu đồ Gantt còn hạn chế.
3. IMindMap – Công Cụ Vẽ Sơ Đồ Tư Duy
Một trong những công cụ vẽ sơ đồ tư duy tuyệt vời nhất từ trước đến nay là iMindMap, hiện nó đã trở thành một phần của phần mềm Ayoa. iMindMap là phần mềm lập bản đồ tư duy trực quan sử dụng nhiều công cụ và yếu tố đồ họa để giúp bạn tạo và tổ chức các ý tưởng, cũng như khái niệm, nuôi dưỡng suy nghĩ của bạn và biến chúng thành hiện thực.
Vẽ bản đồ tư duy mindmap
Với iMindMap, bạn có thể tạo sơ đồ tư duy trong chế độ 3D với hình vẽ nghệ thuật, chú thích, đường dẫn, file để thể hiện thông tin một cách trực quan nhất. iMindMap cung cấp hàng nghìn template có sẵn, vô số hình ảnh và biểu tượng để bạn sử dụng, cũng như mang tới các chế độ lập và xem sơ đồ tư duy khác nhau như Fast Capture View (đưa ra ý tưởng), Mind Map View (vẽ sơ đồ tư duy), Time Map View (lập kế hoạch theo thời gian…). Với bộ tính năng phong phú và khả năng không giới hạn, iMindMap là sản phẩm được nhiều tổ chức lớn tin dùng như NASA, Walt Disney, Microsoft, IBM…
Ưu điểm:
– Nhiều chế độ tạo và xem sơ đồ tư duy: Mind Map View, Radial Map View, Brainstorm View, Time Map View…
– Xuất sơ đồ đồ với nhiều file định dạng khác nhau như: PDF, JPEG, Microsoft Project Management…
– Vẽ và xem sơ đồ tư duy ở chế độ 3D.
– Hỗ trợ cộng tác trực tuyến.
Nhược điểm:
– Trong quá trình sử dụng có thể gặp vài lỗi nhỏ.
4. XMind – Phần Mềm Vẽ Sơ Đồ Tư Duy Chuyên Nghiệp
XMind được biết đến là phần mềm để xây dựng biểu đồ tư duy, giúp theo dõi và tổ chức công việc từ nhỏ đến lớn một cách đơn giản nhất. Đây là phần mềm tuyệt vời để tạo lập và sắp xếp các ý tưởng của bạn.
Vẽ bản đồ tư duy mind map
Trên phần mềm XMind có tích hợp nhiều hình khối, bố cục để bạn dễ dàng thiết kế và thể hiện các ý nghĩa khác nhau. Phần mềm này còn cung cấp bộ công cụ để thêm các mẫu của riêng của XMind khiến cho bối cảnh ứng dụng thêm đặc biệt. Sử dụng các mẫu nét vẽ thêm vào, bạn hoàn toàn có thể thiết kế bản đồ tư duy có hiệu quả hơn và chính xác hơn
5. SimpleMind Desktop – Phần Mềm Vẽ Sơ Đồ Mindmap Trên PC
SimpleMind là phần mềm vẽ sơ đồ tư duy hàng đầu trong lĩnh vực với hơn 10 triệu người dùng trên toàn thế giới, đơn giản nhưng cung cấp đầy đủ tính năng để người dùng trực quan hóa các ý tưởng của mình và sắp xếp chúng theo đúng cách mình muốn. Người dùng có thể tạo các nhánh chủ đề, chỉnh sửa văn bản và di chuyển các chủ đề một cách tự do. Sơ đồ tư duy có khả năng tùy chỉnh cao với nhãn, chú thích và ghi chú. Hơn nữa, SimpleMind cũng có thể tự động sắp xếp các chủ đề. Điều này giúp người dùng giảm thiểu sự lộn xộn trong việc tổ chức ý tưởng của mình.
Ngoài ra, SimpleMind còn hỗ trợ nhiều loại media và tệp khác nhau. Khi lập sơ đồ tư duy, bạn có thể nhúng hình ảnh vào bên trong các chủ đề để hình dung ý tưởng dễ dàng hơn, cũng như đính kèm video và âm thanh vào các chủ đề đã tạo. Bạn có thể tải phiên bản miễn phí nhưng hạn chế tính năng, hoặc sử dụng phiên bản dùng thử trong 30 ngày trước khi bỏ ra từ 24,99 Euro cho phiên bản Pro để trải nghiệm các tính năng cao cấp.
Ưu điểm:
– Thêm nhãn dán, biểu tượng, liên kết đến tài liệu hoặc trang web.
– Dễ dàng tạo sơ đồ tư duy và chỉnh sửa như điều chỉnh kích thước, thay đổi vị trí, màu sắc…
– Khả năng vẽ sơ đồ tư duy tự do hoặc theo bố cục tự động.
– Cung cấp hơn 15 phong cách sơ đồ khác nhau.
– Chèn ảnh, audio, video vào sơ đồ tư duy.
Nhược điểm:
– Phiên bản miễn phí hạn chế tính năng.
– Không hỗ trợ khả năng cộng tác.
Mindmap đóng vai trò rất quan trọng trong việc hình thành ý tưởng, thấu hiểu những thuật ngữ lý thuyết phức tạp, cũng như trong quá trình làm việc nhóm và ra quyết định. Trên mạng Internet có rất nhiều những công cụ vẽ mindmap khác nhau với nhiều tính năng thú vị mà hoàn toàn miễn phí. Bạn có thể thỏa sức sáng tạo mà không phải lo lắng bỏ ra quá nhiều thời gian và công sức cho việc vẽ bản đồ tư duy thông thường.
Giờ đây, bạn hoàn toàn có thể làm chủ mindmap bằng 8 phần mềm vẽ đơn giản mà hoàn toàn miễn phí.
